Tanie wakacje nad morzem w Polsce

Świnoujście

10 October 2011r.

Położone na obu brzegach Świny u jej ujścia do Bałtyku, częściowo na wyspie Uznam, częściowo na Wolinie — ŚWINOUJŚCIE jest dynamicznie rozwijającym się miastem portowo--przemysłowym. Połączone w 1975 r. w jeden zespół administracyjny z Międzyzdrojami spełnia ponadto rolę miasta uzdrowiskowego i letniskowego zarazem, o znaczeniu międzynarodowym. Tereny obecnego Świnoujścia w IX i X w. wchodziły w skład plemiennego państwa Wolinian, które w X w. Mieszko I przyłączył do Polski. Przekazy historyczne wspominają, iż u ujścia Świny, na obydwu jej brzegach, istniały dwa grody obronne, które w końcu XII w. uległy zniszczeniu podczas najazdów duńskich. W spisanych po 1185 r. przez Sakso Gramatyka, proboszcza z Roksilde Dziejach Danii czytamy: ...gdy zniszczony został przez zimowy przybór morza gród kolo ujścia Świny, (Słowianie) dwa inne wystawili w tych miejscach z wiosną (około roku 1177), zwiózłszy zimą materiał i sądzili, ze nikt ich nie pobije, jeśli Piana jest zabezpieczona grodem Wologoszcz, a Świna umocnieniami morskimi. W późniejszych czasach znajdowały się tutaj dwie osady zamieszkane przez rybaków i przewoźników, którzy pomagali kupcom podczas przeprawy na tym ważnym trakcie handlowym, wiodącym do Wolina, Kamienia i Kołobrzegu oraz Szczecina. W drugiej połowie XIII w. Barnim I wystawił w tym rejonie komorę celną. Do 1630 r. rządzili tu władcy Pomorza Zachodniego, następnie Szwedzi, a od 1720 r. - Prusacy, którzy miasto i port wykupili z rąk szwedzkich za 2 miliony talarów. W 1765 r. Świnoujście uzyskało prawa miejskie. Rozwój miasta był ściśle związany z portem i budową drogi wiodącej do Szczecina. Od początku XIX w. czynne tu jest kąpielisko morskie, a od przełomu XIX i XX w. również uzdrowisko. Do maja 1945 r. port świnoujski był przede wszystkim niemiecką bazą wojenno-morską. Wiele okrętów szukało tutaj schronienia, tędy uciekali Niemcy z zagrożonego Szczecina. 16 kwietnia 1945 r. zbombardowany został przez amerykańskie "Lancastery" i osiadł na dnie, na południe od Świnoujścia, ciężki krążownik "Lutzów". Na północ od bazy 3 maja 1945 r. osiadł na dnie ciężko uszkodzony przez wybuch miny pancernik ,,Schlesien". Następnego dnia zatonął po wejściu na minę niszczyciel "T-36". 5 maja świnoujście zostało wyzwolone w ramach tzw. operacji berlińskiej. Miasto było zniszczone w 55 proc. W porcie i na torze wodnym zatopionych było ok. 30 różnych statków. Akwen zatoki Redy i Zalewu był zaminowany, a tym samym niedostępny dla żeglugi. Rok trwało przywracanie sprawności portu. 4 kwietnia 1946 r. wszedł przez Świnoujście do Szczecina pierwszy po II wojnie statek. Był to "Posejdon", który przywiózł z Lubeki repatriantów. Współcześnie Świnoujście jest trzecim (!) pod względem obszaru miastem w Polsce. Zajmuje 314 km* powierzchni, zamieszkanej przez ponad 45 tysięcy obywateli. Obok terenów na wyspie Uznam, świnoujście administracyjnie obejmuje kąpielisko morskie MIĘDZYZDROJE, miejscowości: LUBIN, WAPNICA i WICKO, tereny WOLIŃSKIEGO PARKU NARODOWEGO wraz z miejscowościami GOSAŃ i JAROMIR oraz 40 wysp WSTECZNEJ DELTY ŚWINY. Plan świnoujścia typowy jest dla miast portowych - główne ulice prowadzą do portu. Pomiędzy śródmieściem i dzielnicą wczasowo-wypoczynkową, położoną nad morzem, urządzono rozległy park zdrojowy — o pow. ok. 40 ha — na miejscu boru nadmorskiego - jeden z największych i najpiękniejszych na polskim wybrzeżu. Założenie parku opracował w 1827 r. Piotr Józef Lenne - artysta ogrodnik, dyrektor ogrodów królewskich w Berlinie. Piękny, 150-letni starodrzew został podczas ostatniej wojny zniszczony. Od kilku lat trwają prace nad rekonstrukcją parkg. Rosną tutaj liczne okazy drzew liściastych (dęby piramidalne, tuje, cisy), wkomponowane między wspaniałe, rodzime sosny. Nad morzem rozległa plaża, ciągnąca się aż po granice z NRD, przylegająca bezpośrednio do wielkich lasów. Przy ujściu Świny dwa falochrony oraz cztery zabytkowe twierdze, które broniły wejścia w głąb lądu. Początki zachowanych umocnień sięgają lat 1740-1760. Latarnię morską w Chorzelinie (przedmieście Świnoujścia na wyspie Wolin) wybudowano w latach 1854-57. Składa się ona z domu latarników i wieży liczącej 68 metrów. Jest to najwyższa latarnia morska na polskim wybrzeżu. Widoczność jej światła białego 21 mil morskich, a czerwonego — 8 mil morskich. Po wojnie miasto odbudowano i rozbudowano. Powstał tu główny ośrodek rybołówstwa dalekomorskiego — olbrzymi kompleks Przedsiębiorstwa Połowów i Usług Rybackich "Odra". Jest to kombinat o pełnym cyklu produkcyjnym: od połowów, poprzez obróbkę wstępną ryb do przetwórstwa właściwego. Obszar kombinatu obejmuje 120 ha, na którym znajdują się: basen portowy z nabrzeżami, hole wyładunkowe i manipulacyjne, fabryka konserw należąca do największych i najnowocześniejszych w Polsce, duża chłodnia, zomrażalnia z fabryką lodu, fabryka mączki rybnej, stocznia remontowa, sieciarnia, warsztaty remontowe, opakowań drewnianych itp. Kombinat "Odra" wybudowany został w 1954 r. na zupełnym pustkowiu, kosztem 1 miliarda 273 milionów złotych. Stale rozbudowywany jest też port handlowy i pasażerski. W Świnoujściu znajduje się główna baza promów kursujących do Szwecji. Inauguracja pierwszej promowej linii pasażersko-towarowej na linii Świnoujście — Ystad w Szwecji odbyła się 2 kwietnia 1964 r. Pierwszy rejs na tej trasie odbyła jednostko armatora duńskiego, "Jens Kofoed", przewożąc jednocześnie 900 pasażerów i 100 samochodów. Nowe perspektywy rozwojowe i to na wielką skalę uzyskało Świnoujście w ostatnich latach, kiedy stało się awanportem Szczecina, głównie w przyjmowaniu wielkich statków, dla których Kanał Piastowski, łączący Szczecin z Zatoką Pomorską, jest zbyt płytki. Zbudowano zmechanizowane bazy dla przeładunku węgla i dla surowców chemicznych, np. fosforytów i apatytów dla kombinatu chemicznego w Policach. Rozbudowano i nowocześnie wyposażono port rybacki dla flotylli dalekomorskich statków-przetwórni itp. Świnoujście, które w niedalekiej już przyszłości będzie jednym z ważniejszych portów na Bałtyku, nie przestało być wartościowym i dużym ośrodkiem wczasowym, turystycznym i uzdrowiskowym. Walory lecznicze miasta polegają na właściwościach klimatycznych oraz na obecności wód mineralnych i złóż borowiny. Solanki Świnoujścia to wody chlorowo-sodowo-żelaziste z zawartością 4-5 proc. soli kuchennej. Obecność kationów magnezowych, wapniowych i anionu siarczanowego poszerza ich możliwości lecznicze. Solanki świnoujskie mają wpływ tonizujący, hartujący, a przede wszystkim przeciwbólowy w dolegliwościach reumatycznych, newralgicznych, stanach pourazowych i poza-palnych. Są używane również do leczenia inhalacyjnego. Tą drogą działają kojąco na przewlekłe stany zapalne dróg oddechowych. Zasoby borowiny — pomocne w leczeniu przewlekłych chorób reumatycznych, gośćca, rwy kulszowej i chorób kobiecych, położone niespełna 4 km od zakładu przyrodoleczniczego wystarczą jeszcze na 35 lat. Przez Świnoujście, którego baza noclegowa liczy 30 tys. miejsc w 2 hotelach, w uspołecznionych obiektach wczasowo-wypoczynkowych i letnich kwaterach prywatnych, przewija się — nie licząc ruchu turystycznego ze Szwecji i NRD — ponad 100 tys. spędzających tu urlop wczasowiczów oraz ponad 150 tys. turystów przybywających w sezonie wyłącznie dla zwiedzenia miasta. Ciekawostką miasta jest jedyne w Polsce - założone w 1964 r. Muzeum Ryb (na terenie kombinatu rybackiego "Odra"). Posiada ono ok. 160 eksponatów ryb egzotycznych, m.in. ryby o nazwach; murena, kulbin, samogłów, konger, włócznik. Inne zwierzęta reprezentują orka i foka. W dawnym ratuszu miejskim mieści się Muzeum Rybołówstwa, przedstawiające rozwój tej formy działalności człowieka na przestrzeni wieków.

wczasy, Świnoujście, solanki, Świna, wczasy