Tanie wakacje nad morzem w Polsce

Szczecin

09 October 2011r.

SZCZECIN — drugie pod względem wielkości i ważności polskie miasto nad Bałtykiem i wraz ze Świnoujściem największy nasz port morski — dopiero pod koniec XV w. wyrósł na stolicę Pomorza Zachodniego. Dużo wcześniej jednak — jak ukazują to wykopaliska — w epoce przedpiastowskiej był miastem związanym z gospodarką morską. Za Piastów zaś stał się ważnym ośrodkiem władzy politycznej. Wymienia jego nazwę dokument powstały na dworze Mieszka I tzw. Dagome iudex. Na znaczeniu — jako stolica Pomorza zyskał dopiero za Bogusława X, który wybudował tu wspaniałą renesansową rezydencję książęcą. Po wygaśnięciu dynastii książąt pomorskich Szczecin znosił panowanie Szwecji, Brandenburgii, Prus. Powiązany Odrą ze Śląskiem, a Wartą i Notecią z centralnymi ziemiami polskimi stał się zasobnym portem. W wieku XVIII powstały tu liczne manufaktury, w XIX w. przemysł przetwórczy, stoczniowy i hutniczy. Podczas ostatniej wojny miasto zostało bardzo zniszczone. W chwili, kiedy władze polskie przejmowały Szczecin, obliczano, że samo miasto było zniszczone w 65 proc., port w 70 proc., a przemysł w 90 proc. O rozmiarach odbudowy świadczy, iż trzeba było przedtem wywieźć ponad 5 i pół min m» gruzu. Niemniej w 1948 r. Szczecin liczył jui 135 tys. mieszkańców, obecnie w granicach administracyjnych miasta mieszka ponad1 384 tys. ludzi. W 1957 r. rozpoczęto odbudowę Starego Miasta, zachowując historyczny układ ulic. Usunięto zrujnowaną, nieciekawą zabudowę na Podzamczu i w jego okolicy, restaurując zabytki historyczne m.in Ratusz, Basztę Panieńską Siedmiu Płaszczy, Zamek Książąt Pomorskich i Katedrę św. Jakuba Apostoła, najcenniejszy zabytek sakralny Szczecina, od 1972 r. pełniący funkcję siedziby biskupstwa szczecińsko-kamieńskiego. Gotycki kościół św. Jakuba Apostoła powstał w 1187 r" za czasów księcia Bogusława I; w średniowieczu był kościołem farnym o bardzo bogatym wyposażeniu, m.in. miał 32 ołtarze i wieżę wysoką na 119 m. Część prezbiterium wzniesiono w latach 1375-87, korpus z dekoracją ceramiczną na przełomie XIV i XV w. Świątynia jest dziełem Henryka Bransberga, wybitnego architekta, którego styl przejęły liczne kościoły pomorskie — np. kościół w Stargardzie Szczecińskim — a także wielkopolskie i śląskie. Podczas II wojny katedra św. Jakuba Apostoła została poważnie uszkodzona: runęło górna część wieży oraz środkowa część nawy głównej. Kościół został odbudowany w latach 1971-1975 kosztem 50 min zł. Współczesny Szczecin jest miastem młodym, nowoczesnym, zbudowanym niemal od podstaw. Dostrzec to można w rozległych nowo wzniesionych dzielnicach, np. Grunwaldzkiej, Niecce Niebuszowskiej, Na Skarpie, jak i na peryferiach, na Pomorzanach, w dzielnicy Komuny Paryskiej, na osiedlu Przyjaźń. W ostatnim dziesięcioleciu przybyło Szczecinowi 100 tys. izb w nowym budownictwie. Wyrazem nowoczesności są też nowe trasy komunikacyjne, np. biegnące wzdłuż Odry i łączące dzielnice północne z południowymi oraz trasa wschód — zachód, wiodąca ulicą Gdańską przez port i przechodząca w Estakadę Pomorską, a dalej w szosę E 14. Szczecin jest dziś centrum administracyjnym, poważnym ośrodkiem przemysłowym, portem i ośrodkiem szkolnictwa wyższego oraz życia kulturalnego. W mieście znajduje się 5 szkół wyższych. Są to Politechnika Szczecińska, Pomorska Akademia Medyczna, Akademia Rolnicza, Wyższa Szkoła Pedagogiczna i Wyższa Szkoła Morska. W wyższych uczelniach Szczecina kształci się ok. 14 tys. studentów. W Szczecinie są 2 teatry dramatyczne, teatr muzyczny w skrzydle Zamku Książąt Pomorskich i filharmonia. Ze starszych okazalszych zabytków miasta godne widzenia oprócz wymienionych wyżej są: fragmenty murów obronnych z XIII i XIV w. oraz kilka kościołów z tego samego okresu. Z późniejszych warto zobaczyć barokową Bramę Portową z XVIII w. i kilka oryginalnych pałacyków patrycjuszowskich. Nad przystanią portową mieści się reprezentacyjny, chociaż nie zabytkowy, zespół gmachów z początków XX w. tworzących zwartą grupę budowli przy Wałach Chrobrego. Dominują one nad wartymi obejrzenia urządzeniami portowymi, stanowiącymi tylko część ciągnącego się przez cały prawie Zalew Szczeciński zespołu portowego Szczecin-Świnoujście.