Tanie wakacje nad morzem w Polsce

Jezioro Wdzydze

21 June 2012r.

Okolica Jeziora Wdzydze może być miejscem wielu wycieczek i spacerów. Najciekawsza jest wędrówka wzdłuż wschodniego brzegu Wielkiej Wody, przez wieś Wdzydze Tucholskie (dojście wokół ramienia Gołuń). Warto w tej wsi wstąpić do Władysława Licy, rzeźbiarza kaszubskiego, którego charakterystyczne duże, bryłowate i niemalowane rzeźby cieszą się znacznym popytem. Z wysokiego brzegu, na którym rozłożyły się Wdzydze Tucholskie, nazywane tu raczej Rybakami, bardzo ciekawy jest widok na charakterystyczną, o kształcie ściętego stożka, wysepkę Sorkę, o której była już mowa. W dalszej wędrówce mijamy Jasnochówkę i po przejściu lasku wieś Kliczkowy, od której 1 km na południo-wschód leży wieś Górki, miejsce urodzenia znanego malarza marynisty z Wybrzeża -— Mariana Mokwy. Około 3 km dalej dochodzimy do wsi Wiele, malowniczo położonej na wschodnim brzegu Jeziora Wielewskiego, w powiecie chojnickim. We wsi tej urodził się znany poeta kaszubski Hieronim Derdowski. Jego pomnik, ufundowany przez społeczeństwo, odsłonięto w 1957 r. Popiersie Derdowskiego wykonane przed wojną ukrywano podczas wojny w obawie, że zostanie zniszczone przez Niemców. W Wielu żył zmarły przed kilku laty niezrównany gawędziarz i grajek, ulubieniec turystów Wiek Rogala. Układał on również wiersze, rozwijał działalność kulturalną, a przed I wojną światową brał żywy udział w walce z germanizacją Kaszubów. W izbie, którą zajmował, urządzona jest wystawa pamiątek. W Wielu urodził się również brat Wicka: znany działacz kaszubski, delegat na kongres wersalski — Tomasz Rogala. We wsi mieszka obecnie hafciarz kaszubski Leonard Brzeziński, emerytowany nauczyciel. Jego zbiory zabytkowych przedmiotów są miniaturowym muzeum, które mieści się w małej izdebce na poddaszu. W Wielu przez szereg lat był proboszczem były kajpelan wojsk gen. Hallera ks. płk. Józef Wrycza, podczas wojny prezes rady naczelnej założonej wiosną 1940 r. Tajnej Organizacji Wojskowej "Gryf Kaszubski", która w sierpniu 1942 r. przekształciła się w TOW "Gryf Pomorski". Była to największa organizacja w ruchu oporu na Kaszubach, posiadająca w bardzo trudnych na Pomorzu warunkach okupacyjnych znacznie rozbudowaną sieć partyzancką przeprowadzającą liczne akcje sabotażowe, mająca też poważne rezultaty w wywiadzie. Jej działalność zmuszała okupanta do utrzymywania dużych sił wojskowych na tym terenie i podtrzymywała ducha miejscowej ludności. Ks. Wrycza pełnił w "Gryfie" funkcje prezesa raczej nominalnie. Rzeczywistymi przywódcami tej organizacji byli Józef Dambek, zastrzelony w 1944 r. przez gestapowca, i Jan Gierszewski, po którym komendę naczelna kolejno obejmowali Grzegorz Wojewski i Aleksander Arendt. Najbliższa stacja kolejowa od Wiela — Karsin przy linii Bąk — Czersk leży około 6 km na południo-wschód od wsi. Z Karsina można dojechać koleją do stacji kol. Olpuch Wdzydze na linii Gdynia — Kościerzyna — Bydgoszcz. Stamtąd do Wdzydz Kiszewskich około 7 km wzdłuż północnego brzegu odnogi Gołuń. Na wschodnim krańcu Gołunia widać liczne przystanie żeglarskie i ośrodki zakładów pr,acy, największy portu gdańskiego.