Tanie wakacje nad morzem w Polsce

Trasa Turystyczna

21 June 2012r.

KOŚCIERZYNA - STARE POLASZKI - ZAMEK KISZEWSKi -- GARCZYN - GRABÓWKO - KOŚCIERZYNA (75 km) Trasa biegnie ciekawą krajobrazowo drogą, częściowo przez lasy i obok szeregu dużych jezior. Po drodze wczes-no-średniowieczne i późniejsze budowle obronne, zabytkowe kościoły, przykłady budownictwa łudowego. Na całej trasie autobusy różnych linii. Wyjazd z Kościerzyny ulicą Bolesława Bieruta. Następnie z ulicy 8 Marca należy skręcić na ulicę Mariana Buczka, przechodzącą w szosę do Starej Kiszewy i Zblewa. Po około 3 km mijamy zachodni kraniec jeziora Wierz y s k o (s. 152). Wypływa z niego rzeka Wierzyca, podążając następnie do odległego o około 5 km jeziora Zagnanie. Oglądamy to jezioro po opuszczeniu lasu i minięciu toru kolejowego, a następnie wsi Sarnowy. Ma ono około 2 km długości, do 1,5 km szerokości i do 12 m głębokości. Należy do PGR Wdzydze, typu gospodarczego — jeziora leszczowego. Jezioro to rozpoczyna wielki ciąg dużych jezior leżących na północ od szosy, którą jedziemy, pośród wzniesień morenowych dochodzących do 170 m npm. Najdłuższe z nich Jezioro Polaszkowskie ciągnie się na przestrzeni ponad 3,5 km. W sąsiedztwie tych jezior rozłożyło się szereg wsi, wzmiankowanych często jeszcze w dokumentach z XIII w. W odległości około 3 km na północny zachód od jednej z nich — Nowych Polaszek zachowało się grodzisko na półwyspie jeziornym, o wymiarze 56 X 86 kroków. Jego wysunięta nad jezioro część to w onomastyce ludowej "Kazalnica". Następna wieś na trasie Stare Polaszki (20 km), wymieniona jest w dokumencie z 1289 r. w związku z przekazaniem jej wraz z kilkoma jazami na rzece Wierzycy klasztorowi w Byszewie przez rycerza Wojciecha. Leży ona niedaleko południowego krańca Jeziora Polaszkowskiego, nad płynącą do niego strugą Kacinka. We wsi znajduje się piętrowy dwór z mansardowym dachem, wzniesiony prawdopodobnie w 1782 r. przez ówczesnych właścicieli Polaszek Skórzewskich. Tutejszy kościół barokowy ufundował w 1754 r. Stanisław Skórzewski, starosta na Zamku Kiszewskim. We wsi czynna jest biblioteka z czytelnią, w której organizowane są kursy, odczyty, seanse filmowe itp. Ze Starych Polaszek jedziemy na południe przez Wilcze Błoto do skrzyżowania dróg w leżącej opodal wsi Stara Kiszewa. Tu skręcamy na drogę do Zblewa i po 1,5 km dalszej jazdy zatrzymujemy się, by zwiedzić dawną siedzibę starostów Zamek Kiszewski. Zamek Kiszewski (25,5 km). We wczesnym średniowieczu był to ośrodek znacznych majętności, przyznanych w 1281 r. przez księcia Mszczuja II Mikołajowi Jankowicowi, późniejszemu wojewodzie kaliskiemu, z obowiązkiem brania udziału w wyprawach wojennych i obronie kraju. Do majętności tej doszło w 1290 r. 16 jezior z prawem połowu ryb. W 1296 r. nadanie to potwierdził Władysław Łokietek. Opisane dobra wchodziły w zasięg kasztelanii garczyńskiej. Tędy przechodził wówczas lokalny szlak handlowy ze Skarszew przez Garczyn do Kościerzyny. Przypuszcza się, że istniał w tym miejscu wczesnośredniowieczny gród. Nie jest on jednak wymieniony w źródłach. W 1316 r. majątek dostał się w ręce Krzyżaków, którzy zbudowali tu w XIV w. murowany zamek, składający się z głównego założenia obronnego — siedziby wójta i przedzamcza. Na początku wojny trzynastoletniej zamek zagarnęli gdańszczanie i spalili wszystkie budynki. W 1459 r. Krzyżacy zajęli znów ten teren i utrzymali się na nim do 1466 r. Od tej pory mieści się w Kiszewie siedziba polskich starostów niegrodowych. Do 1607 r. starostwo to pozostaje w rękach rodziny Szorców, później Konarskich, Działyńskich, Czapskich i w XVIII w. Skó-rzewskich. W 1772 r. dobra kiszewskie zagarnął rząd pruski. Zamek zbudowany był na podwyższeniu terenu oblanym wodami rzeki Wierzycy, które to wody doprowadzono kanałem do obniżenia terenu wokół warowni. Brak jest danych o wyglądzie głównego budynku zamkowego. Obejrzeć można natomiast zachowane fortyfikacje przedzamcza. Składają się one z 3 gotyckich baszt narożnych i łączących je murów obronnych, zachowanych od północy, zachodu i wschodu. Czwartą basztę zrekonstruowano w drugiej połowie XIX w., wykorzystując pierwotne fundamenty. W całości zachowała się jedynie baszta przybramna, w której zobaczyć można w jednym pomieszczeniu oryginalne sklepienie gwiaździste. Gotycką bramę forteczki rozbudowano w początku XVII w., zdobiąc ją w duchu renesansu. Pod budynkiem gospodarczym w północno-zachodniej części przedzamcza znajduje się gotycka piwnica z kolebkowym sklepieniem. Dom ustawiony w obrębie przedzamcza pochodzi z drugiej połowy XIX w. Całość założenia ma kształt nieregularnego czworoboku o długości 79 m, a szerokości 43 i 63 m. Około 2 km na południe od Zamku Kiszewskiego leży wieś Chwarzno, z której wywodzi się zasłużony ród pomorski Czar lińskich, powstańców z 1863 r., wspomagających akcje powstańcze, więzionych i prześladowanych przez Prusaków, gorliwych patriotów i działaczy społecznych. Spod zamku wracamy do skrzyżowania dróg i następnie przez Połubin i Czerniki dojeżdżamy do Starych Polaszek. Z Czerników warto zboczyć z trasy do odległych o około 8 km Pogódek, w XIII w. osady cysterskiej. We wczesnym średniowieczu była to osada grodowa. Obecny kościół pochodzi z XVIII w., dwór jest późniejszy. Dalej na trasie, po minięciu Starych Polaszek, mamy po lewej stronie jezioro Piaseczno, a prawie 1 km dalej po prawej Jezioro Duże (niegdyś Zamkowe). Nad Jeziorem Dużym tuż obok byłej leśniczówki Orle, znajduje się rezerwat leśny około 250-letnich dębów, o powierzchni 1,56 ha. Niedaleko od zachodniego krańca jeziora skręcamy ku wschodowi na boczną drogę do Garczyna, odległego od szosy o około 1,5 km.